LỄ HỘI NGUYÊN TIÊU CỦA NGƯỜI HOA Ở NAM BỘ (VIỆT, VĂN HÓA NGƯỜI HOA TRONG DÒNG CHẢY VĂN HÓA NAM BỘ

Quá trình cộng cư với các cộng đồng dân tộc trên vùng khu đất Nam Bộ, văn hóa Hoa đã bao gồm sự thẩm thấu, hội nhập, tiếp nhận và gặp mặt với các văn hóa của xã hội các dân tộc Việt, Khmer và những dân tộc anh em khác.

Bạn đang xem: Người hoa ở nam bộ

Hiện nay, người Hoa ở việt nam tập trung sinh sống làm việc TPHCM và những tỉnh nam giới Bộ. Về mặt định kỳ sử, hồ hết lưu dân nước trung hoa tìm đến vn từ khá sớm, ít nhất cũng từ đầu Công nguyên.

Cộng đồng người Hoa ở Nam Bộ new được hình thành bí quyết nay hơn cha thế kỷ, đa số người Hoa đến Nam bộ là số đông cư dân china có xuất phát cư trú sống duyên hải phía Nam trung hoa và quá trình nhập cư vào phái mạnh Bộ kéo dài nhiều gắng kỷ. Người Hoa sống Nam Bộ, cùng với người Khmer, người việt là những xã hội cư dân đã tham gia công cuộc khai thác vùng khu đất Nam cỗ từ khôn xiết sớm, lúc vùng khu đất này hãy còn hoang hóa.

Hơn tía thế kỷ qua, cũng là thời gian để đánh giá một văn hóa của tín đồ Hoa sống Nam Bộ. Đất Nam cỗ cũng là quê nhà của fan Hoa, và những xã hội cư dân các dân tộc cùng cùng cư với những người Hoa là những đồng đội bà con ruột thịt. Trái thật, không những là một cách nói hình tượng, mà thực tế ở Nam cỗ là như vậy, fan Hoa đã trải qua bao đời phổ biến sống với những người Việt trong các thị trấn, thị tứ, thôn ấp, với những người Khmer trong số phum, sóc, ruộng vườn, đã có quan hệ hôn nhân với nhau và đa số thế hệ con lai vẫn ra đời. Ở đây, nhiều người dân Hoa, Khmer, Việt hoàn toàn có thể sử dụng tương đối thành thạo nhị hoặc tía ngôn ngữ trong các các ngôn ngữ Hoa (các đội địa phương), Việt, Khmer…

Trong quá trình giao lưu văn hóa với các cộng đồng cư dân Việt, Khmer sống Nam Bộ, fan Hoa không chỉ nhận, ngoại giả góp vào sự nhiều mẫu mã và đa dạng và phong phú của văn hóa Việt, Khmer…, hình thành những điểm lưu ý của vùng văn hóa Nam bộ của Việt Nam. Những người dân người Hoa mang đến Nam bộ đã trực tiếp ảnh hưởng đối với văn hóa truyền thống của dân cư đang sinh sống làm việc đây.

… trong những những lưu lại dân tín đồ Hoa mang đến Nam Bộ, có tương đối nhiều thợ thủ công và cả hầu hết nghệ kĩ năng giỏi. Phần lớn thợ thủ công người Hoa này sẽ góp vào sự hình thành các trung tâm tiếp tế gốm sứ sống Biên Hòa, Bình Dương, Chợ Lớn, các làng nghề như thôn Vôi, Chợ Thiếc, xã Cải, v.v… Những chuyển động sản xuất bằng tay thủ công này không đối chọi thuần có tính tài chính mà còn cả phần nhiều yếu tố văn hóa như các cơ sở gốm sứ của bạn Hoa. Gốm sứ của tín đồ Hoa đã góp phần làm mang đến gốm sứ của phái nam Bộ cải cách và phát triển và mang số đông nét riêng rẽ so với các vùng nghỉ ngơi Việt Nam. Không những nghề gốm sứ mà các nghề thủ công bằng tay khác như trực thuộc da, thủy tinh, kim hoàn, tốt nhất là ngành cổ truyền đông y dược,… cũng đã đóng góp phần vào sự đa dạng chủng loại của văn hóa, kinh tế tài chính của vùng khu đất Nam cỗ xưa cùng nay.

Những đóng góp góp, tác động của văn hóa Hoa so với văn hóa của các cư dân cư Nam cỗ cũng mô tả khá rõ ràng và khá đa dạng, thứ nhất là trên phương diện văn hóa truyền thống vật chất như ăn, ở, mặc, hoàn toàn có thể kể ra không ít yếu tố văn hóa truyền thống Hoa trong văn hóa Nam Bộ. Đó là đa số phố cổ của bạn Hoa hiện giờ đang tồn tại sinh hoạt TPHCM trên địa phận quận 5, quận 6. Những khu phố của bạn Hoa với đều sắc màu sắc riêng trong không gian của TPHCM giống hệt như các “China Town” nghỉ ngơi nhiều nước nhà trên cầm cố giới. Đó là đầy đủ kiến trúc các miếu đền của bạn Hoa với một phong thái riêng ở TPHCM và các tỉnh phái nam Bộ. Những bản vẽ xây dựng tôn giáo của bạn Hoa cũng đã ảnh hưởng không ít mang lại kiến trúc các tín ngưỡng, tôn giáo của người việt nam và fan Khmer. Hoàn toàn có thể thấy kiểu kiến trúc mái đình ở Cai Lậy (Mỹ Tho) cùng với kiểu những mái ck xếp lên nhau “thiềm trùng điệp ốc”, hoặc bản vẽ xây dựng kiểu chữ Tam của đình Bình Thủy ở đề xuất Thơ là những phong thái kiến trúc đền miếu thông dụng của bạn Hoa. Không ít chùa Khmer ngơi nghỉ Nam bộ như chùa Khleng sinh sống thị xóm Sóc Trăng, là ngôi miếu cổ, nhưng đều cột chùa được tô mài với số đông trang trí rút từ các chuyện tích của fan Hoa…

Người Hoa đã đi vào Nam cỗ với một hành trang của những sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo, nếp sống truyền thống của văn hóa Trung Hoa, với đã gồm những ảnh hưởng nhất định đến đời sống của văn hóa truyền thống các xã hội cư dân sinh sống Nam Bộ. Tuy nhiên, cũng bắt buộc thấy rằng bài toán truyền bá nho giáo như kiểu của họ Mạc ở Hà Tiên là một trong những thí dụ, đó là 1 thứ Nho giáo đã địa phương hóa, hoặc Nam cỗ hóa. Đó là văn hóa truyền thống cuội nguồn của một số địa phương vốn từ trung hoa đã có những biến hóa và chọn lựa cho say mê ứng với vùng khu đất và dân cư Nam Bộ. Cũng vậy, tín đồ Hoa đã mang đến vùng khu đất Nam cỗ tín ngưỡng cúng bà Thiên Hậu, ngũ hành nương nương, v.v… đã được các cộng đồng cư dân Việt, Khmer, chuyên dễ dàng đồng ý và bổ sung cập nhật vào các vị nàng thần vốn có của chính mình như bà Chúa Xứ, Bà Đen, v.v… số đông thương nhân người việt cũng đã gật đầu việc thờ tự thần tài, thổ thần của người Hoa, cùng với niềm hi vọng cho công cuộc kinh doanh, tiếp tế của mình. Bàn thờ tổ tiên Thiên của tín đồ Hoa, ni đã phổ biến trong các gia đình của người việt ở đồng bằng sông Cửu Long…

Quá trình cộng cư với các xã hội các dân tộc trên vùng đất Nam Bộ, văn hóa truyền thống Hoa đã gồm sự thẩm thấu, hội nhập, đón nhận và giao lưu với các văn hóa của xã hội các dân tộc bản địa Việt, Khmer và các dân tộc đồng đội khác. Quy trình đó đã giúp các dân tộc phát âm hơn về tín đồ Hoa và người Hoa phát âm thêm về các cộng đồng cộng cư. Tự đó quan hệ đoàn kết đính bó giữa fan Hoa với các dân tộc làm việc Nam cỗ ngày càng mật thiết, bền chặt hơn. Văn hóa của fan Hoa nghỉ ngơi Nam cỗ là một phần trong tài sản văn hóa truyền thống của xã hội các dân tộc bản địa ở Việt Nam.

Ngày nay, bà con bạn Hoa cùng các dân tộc anh em trong xã hội các dân tộc chung sinh sống trên nước nhà Việt Nam thôn hội công ty nghĩa đang bước vào một trong những thời kỳ lịch sử dân tộc mới, sự nghiệp công nghiệp hóa, tân tiến hóa đất nước. Văn hóa của tín đồ Hoa đang được bảo tồn và phát huy, là sự việc góp vào mối cung cấp lực cải tiến và phát triển vùng khu đất Nam cỗ trong hiện tại cũng giống như trong tương lai.

Cùng với những người Khơme và bạn Việt, người Hoa đang tham gia vào việc làm khai khẩn vùng khu đất Nam cỗ từ hết sức sớm. Người Hoa ở quanh vùng này phần nhiều có bắt đầu từ duyên hải phía nam Trung Quốc. Trải qua ba thế kỷ sinh sống, họ không chỉ có nhận mà còn đóng góp thêm phần làm bắt buộc sự phong phú, đa dạng chủng loại của văn hóa khoanh vùng này. Vấn đề hội nhập của bạn Hoa vào vùng đất Nam Bộ diễn ra thực sự mạnh mẽ từ cuối TK XVII, khi phong trào di dân từ trung hoa vào vn trở phải ồ ạt và fan Hoa gồm ý thức coi việt nam là quê nhà thứ nhị của mình. Tín đồ Hoa định cư theo những tổ chức triển khai xã hội của riêng biệt mình, được cơ quan ban ngành sở tại thừa nhận như Minh mùi hương xã, các bề ngoài bang, hội… tổ chức chính quyền nhà Nguyễn luôn luôn sẵn sàng gật đầu đồng ý người quốc tế đến xin tá túc tị nàn hay làm cho ăn, nhưng bắt buộc phải theo một quy định tuần từ bỏ đồng hóa. Cùng với những quy chế rộng mở, nhất quán như vậy, Hoa kiều sang mang đến đời vật dụng hai đã được đánh giá như người Việt, tuân thủ theo đúng thể chế chủ yếu trị của bạn Việt. Có nhiều người Minh hương (như Trịnh Hoài Đức, Ngô Nhân Tịnh, Phan Thanh Giản…) đã trở thành sứ thần, trọng thần của triều đình công ty Nguyễn.

Sự hội nhập của người Hoa vào xóm hội Nam cỗ bị đưa ra phối vì chưng nhiều yếu tố. Vào thời kỳ Pháp sở hữu được lục tỉnh nam giới Kỳ, chế độ chia để trị so với người Hoa được áp dụng khiến cho việc mưu sinh của tín đồ Hoa ko được thuận lợi. Về sau, chủ yếu quyền sài gòn đã thực hiện chế độ cưỡng bức hội nhập, phần nào khiến mất định hình trong xã hội dân cư này. Rộng nữa, phần lớn người Hoa di cư cho vùng khu đất này thường rất nghèo khổ, họ bỏ quê hương chủ yếu nhằm gây dựng cuộc sống đời thường tốt hơn nên dễ ợt thích nghi với văn hóa bản địa. Quá trình hội nhập văn hóa của fan Hoa ngơi nghỉ Nam cỗ thể hiện rõ nét trong nghành ăn, mặc, ở, chế tác nên color văn hóa cá biệt của cư dân vùng này.

Về văn hóa truyền thống ẩm thực

Ẩm thực của người Hoa không gần như chỉ đáp ứng nhu cầu nhu cầu sinh tồn của con tín đồ mà sẽ được nâng lên thành nghệ thuật, chủ yếu ship hàng trong các gia đình quý tộc xưa, dần dần, nghệ thuật và thẩm mỹ đó được lưu truyền rộng thoải mái trong nhân dân. Tín đồ Hoa quan niệm siêu thị còn là 1 trong những trong những cách thức chữa bệnh dịch hữu hiệu khi ứng dụng phù hợp với tính chất của từng vùng cư trú, các mùa trong năm hoặc từng loại căn bệnh cụ thể… vì chưng vậy, vào cách bào chế thức ăn, người Hoa để ý đến thăng bằng âm dương, cơ địa của từng người. Phần lớn giá trị truyền thống cuội nguồn này được người trung hoa mang theo lúc tới định cư sinh hoạt vùng đất Nam Bộ.

Người Hoa vốn có câu “dĩ thực vi tiên”, tức việc siêu thị nhà hàng là yêu cầu thiết yếu hèn bậc nhất. Mặt khác, ở khía cạnh đạo đức, fan Hoa lại có quan niệm “ăn chẳng phải no” (thực bất mong bão), cho nên vì thế họ ẩm thực ăn uống nhẹ nhàng, lừ đừ rãi. Mặc dù nhiên, fan Hoa ngơi nghỉ Nam Bộ đa phần thuộc nhân tố lao đụng nên tất cả thói quen ẩm thực giản tiện, thích phù hợp với cuộc sống. Lương thực, lương thực của họ hầu hết sản thiết bị địa phương, nhiều khi có bắt đầu nước xung quanh (chủ yếu là từ Trung Quốc, Đài Loan). Thành phần chính trong những bữa ăn vẫn là cơm gạo, xung quanh ra, chúng ta còn bào chế thêm mì sợi, há cảo, hoành thánh, màn thầu, bún, hủ tiếu. Ăn kèm với lương thực là những loại thực phẩm bào chế từ rau đậu, hoa quả, giết mổ cá… tín đồ Hoa sử dụng nước dừa tươi để gia công chất phụ gia nên có các món thịt kho tàu, tôm kho tàu. Ngày nay, đầy đủ món ăn này đã trở thành món ăn uống chung của tín đồ Hoa lẫn người Việt. Cơm trắng dừa khô, béo được tín đồ Hoa nạo, cụ lấy nước cốt để làm chất phụ gia cho những món xôi trà (1).

Hủ tiếu là món ăn rất gần gũi của bạn Hoa, thịnh hành ở các địa phương nam giới Bộ. Hủ tiếu được tín đồ Khơme kết hợp với món cà ri không còn xa lạ thành hủ tiếu cà ri. Ngoài ra còn bao gồm món lẩu mắm, canh chua… bài toán người Hoa thực hiện mắm trong bữa ăn cũng là một trong ví dụ cho biết thêm họ đang tiếp nhận, hội nhập vào văn hóa truyền thống ẩm thực của vùng khu đất Nam bộ (2). Ngược lại, đều món ăn uống của bạn Hoa như cơm chiên Dương Châu, cơm trắng gà Hải Nam, bánh Trung thu, bánh pía Sóc Trăng, bánh bao, há cảo, sủi cảo… cũng rất được cư dân bạn dạng địa ở Nam Bộ mếm mộ và xếp vào số đông món ăn tiêu biểu vượt trội cho ẩm thực Nam Bộ, thậm chí có thể sánh ngang với phở Bắc, bún trườn Huế, mì Quảng…

Về trang phục

Có thể nói phục trang là nét văn hóa mà bạn Hoa lưu bảo quản khá rõ nét. Hiệ tượng trang phục truyền thống cuội nguồn thường phản ánh vị thế xã hội của tín đồ mặc. Trước đây, nam giới người Hoa thuộc tầng lớp dân gian thường khoác quần lửng lâu năm ngang gối, ống rộng (quần tiều), áo tay lửng (xá xẩu), đội nón đan bởi tre, rộng vành, đỉnh nón nhọn, đi guốc hoặc chân đất. Phái mạnh người Hoa thuộc lứa tuổi trung giữ thường mặc áo quần dài màu sắc đen, đi giầy gỗ hoặc hài gấm, team nón quả túng bấn màu đen. Trang phục truyền thống lâu đời của phụ nữ Trung Hoa là mẫu áo thân dài quá mông không tồn tại túi, tải khuy tết bằng vải mặt nách phải, áo hiện có thể dài tay tuyệt ngắn tay, tuy vậy hò vạt đề xuất vòng qua bên đề nghị cài nút thắt, phần cổ áo cao, té vạt hai bên hông. Do tín đồ Hoa ngơi nghỉ Nam Bộ đa số thuộc thành phần lao động buộc phải trang phục thường solo giản, thích phù hợp với sinh hoạt sản phẩm ngày, vào các dịp nghỉ lễ hội tết, hiếu hỉ họ bắt đầu mặc phục trang truyền thống.

Trước phương pháp mạng Tân Hợi (1911), bọn ông bạn Hoa cần theo phong tục bên Thanh, cạo giảm tóc xung quanh đầu nhưng lại vẫn nhằm chỏm tóc lâu năm thắt bím. Sau phương pháp mạng, họ giảm bím tóc, xem mẫu bím là kết quả của sự nô lệ, nhục nhã. Trường đoản cú đó, đàn ông fan Hoa ở Nam cỗ thường cạo trọc đầu, đến khoảng tầm năm 30 TK XX họ húi ngắn theo phong cách Tây phương.

Người Hoa có một thứ hạng nón dáng vẻ giống nón lá của người việt nam nhưng được đan bởi mây hoặc tre, hotline là tức lối. Một loại khác cũng được làm bởi mây, tre, lỗ lớn như lỗ bội, chóp nhọn, rộng lớn vành, sống giữa gồm lót lá tre. Mẫu nón này cả phái nam và phái nữ đều sử dụng. Riêng dòng nón của fan Triều Châu chóp giữa vô cùng cao, trông y như chiếc nón của cao bồi Texas. Cũng trong vòng những năm 20, 30 TK XX, sinh hoạt vùng đất Nam Bộ, bạn teen người Hoa con nhà phú quý khi đi xuống đường đội nón nỉ, tay vậy ống vố, học đòi như những cậu nóng con quan lại chức. Một số bọn ông phệ tuổi đi ra đường thường nạm một dòng dù cán ngoéo, lợp vải vóc đen, thiếu phụ thường sử dụng chiếc mặc dù tre, lợp giấy dầu. Còn tín đồ lao động lúc làm sao trên vai cũng cố kỉnh một mẫu khăn rằn đen, với dòng khăn này, họ hoàn toàn có thể đội đầu bít bụi, vệ sinh tay, vệ sinh mồ hôi… họ cũng thường hay đi chân đất, thỉnh thoảng có người mang dép làm dùng da trâu, guốc gỗ hoặc dép cao su.

Từ khi đến định cư nghỉ ngơi vùng đất Nam Bộ, xiêm y của fan Hoa tất cả khuynh hướng giản dị và đơn giản hơn, dần ngả qua Âu phục. Phái nam thường mặc xống áo may theo phong cách Tây phương với áo sơ mi, veston, cà vạt, khi lao động hoàn toàn có thể mặc quần đùi, áo thun. Trong cả trang phục tế lễ cũng khá được giản tiện khôn xiết nhiều, nhà tế, phó tế, các thành viên trong ban tế lễ không tốt nhất thiết bắt buộc mặc lễ phục thứ hạng nhà Thanh mà có thể mặc veston màu black và tùy theo quan hệ với người quá nỗ lực mà xiêm y có tín hiệu riêng để phân biệt thế thứ, họ hàng (3).

Xem thêm: Hướng dẫn cách ươm hạt sen mini, hướng dẫn ươm mầm hạt giống sen mini thủy canh

Đối với các địa phương sinh sống xa khu vực Sài Gòn – Chợ Lớn, nam nữ Hoa, Việt đều ăn mặc như nhau, khó phân biệt được. Phụ nữ Hoa hay mặc quần vải, áo bà ba, đội nón lá, đi guốc gỗ như thiếu phụ Việt. Chiếc áo bà ba được coi như như một nét đặc thù của vùng đất Nam Bộ, thực ra, đây là kiểu áo được du nhập từ đảo Penang (Malaysia) của tín đồ Bà Ba, tức tín đồ Hoa Mã Lai. Theo nhà phân tích Sơn nam giới thì chiếc áo bà ba lộ diện và cải cách và phát triển ở Nam cỗ vào đầu TK XIX (4), cho đến bây giờ vẫn được toàn bộ cơ thể Hoa và người việt nam sử dụng. Có thể nói rằng, hình ảnh chiếc áo bà ba là một trong những nét tiêu biểu vượt trội cho sự tiếp thu, giao lưu văn hóa ở khu vực này.

Về nhà ở

Theo bạn Hoa, nơi ở là vị trí thờ phụng tổ tiên, cúng trời, phật, thánh, thần. Ngôi nhà cũng là địa điểm sinh hoạt, tổ chức lao rượu cồn sản xuất, tiếp khách… mô hình ngôi nhà đất của người Hoa cũng tương đối đa dạng, thích hợp với đặc điểm cư trú, mục đích công việc. Họ thường cư trú triệu tập ở đa số nơi giao điểm của những trục mặt đường giao thông, dễ ợt cho việc marketing buôn bán, chuyển vận hàng hóa. Ở nông thôn, tín đồ Hoa làm nghề nông, chăn nuôi, dịch vụ, mua bán lẻ tẻ… nên triệu tập thành từng làng, các dãy nhà được bố trí theo theo quan tiền hệ cái họ, thân tộc hay xuất phát địa phương. Còn ở đô thị hay những thành phố lớn, fan Hoa làm các nghề buôn bán, lao hễ tay chân yêu cầu họ thường xuyên sống tập trung, hình thành các khu phố sầm uất, biệt lập với cư dân địa phương. Ở mỗi quần thể phố, fan Hoa sống gần gũi, gắn thêm bó với nhau theo quan hệ thân tộc nhưng trung trọng tâm của sự liên kết là nhà thờ họ.

Về khía cạnh kiến trúc, nhà tại của fan Hoa sinh sống Nam cỗ thường sâu, kín đáo, một khía cạnh do tâm lý của dân ngụ cư, khía cạnh khác vị sự kế thừa mô hình kiến trúc của vẻ bên ngoài nhà xứ lạnh lẽo phương Bắc. Nhà được xây theo một quần thể: công ty chính, nhà phụ bao quanh sân, giữa sân thông thường có một giếng trời (thiên tỉnh).

Người Hoa ở các đô thị, thành phố lớn ý niệm rằng chỉ cần chọn một vị trí tiện lợi để làm cho ăn, sinh sống bắt buộc không cần phải có những khu nhà ở quy mô, tráng lệ và trang nghiêm mà thường là phần lớn ngôi đơn vị chật hẹp, thiếu hụt ánh sáng, thiếu không khí, nằm trong số hẻm sâu, ngoằn ngoèo. Đây còn là một nơi sản xuất, thanh toán giao dịch hàng hóa, vị trí để nguyên liệu, thành phẩm… vào thực tế, nhiều người Hoa phong lưu nhưng vẫn ở giữa những ngôi nhà bình thường, thậm chí còn khá luộm thuộm, phiền phức trong sinh hoạt.

Nhà của người Hoa sinh sống thôn quê có không ít nét như là với các dân tộc quần cư ở nam giới Bộ, thường xây tường bằng đá, gạch men mộc xuất xắc trình đất, không nhiều cột hoặc không có cột, mái lợp ngói âm dương, tất cả khi lợp bằng lá quế, phên nứa, lá dừa nước. Trước đây, đơn vị vệ sinh, nơi tắm rửa của bạn Hoa thường chỉ là một trong những ô nhỏ tuổi được che tạm thời gần các kênh rạch. Về sau, chúng ta đã xây nhà vệ sinh, nhà tắm một cách kín đáo đáo, chắc chắn, sử dụng hệ thống nước sinh hoạt sạch mát của địa phương.

Nếu như trước đó đây, bạn Hoa chú trọng phong thủy, xem ngày tháng để kiến thiết nhà thì đến nay họ chỉ cố gắng xây dựng bên cho chắc chắn, loáng đãng, dễ dàng cho việc sinh hoạt với làm ăn buôn bán. Mặc dầu việc xây dựng nhà cửa gồm những đổi khác nhất định so với truyền thống lịch sử nhưng vẫn giữ lại được phần đông nét khác biệt như bàn thờ tổ tiên thần thánh, thánh sư gia đình, trước nhà, cổng nhà, cửa ngõ chính… từ quanh đó vào trong đều phải sở hữu các băng giấy red color viết chữ Hán bằng nhũ đá quý hoặc mực Nho đen ghi phần nhiều lời chúc mừng, nguyện cầu (5). đầy đủ ngôi nhà tín đồ Hoa trên đường Lương Nhữ Học, è cổ Văn Kiểu, Triệu quang Phục, các dãy bên quanh miếu Ông, miếu Bà Chợ Lớn… sinh hoạt quận 5 tp.hồ chí minh vẫn còn bảo quản dấu vết của những “lý”, “hạng” (giống như ngõ xóm). Đó là hình ảnh của thời kỳ hình thành hầu như cụm dân cư người Hoa ở thành phố sài thành – Chợ bự đầu tiên. Phần lớn ngôi nhà trong hẻm thường nhỏ bé, chật chội, phần lớn hình ống, một trệt, một lầu. Trải trải qua nhiều năm tháng, hồ hết ngôi công ty cổ này đã xuống cấp trầm trọng, cộng với sự tăng nhân khẩu khiến cho khu vực trú ngụ càng trở nên chật chội hơn. Một số ngôi nhà đất của người Hoa ở phương diện tiền, chủ là những người khá giả vẫn phá vứt xây dựng theo phong cách xây dựng đô thị hiện nay đại. Cũng trong bắt đầu hình thành các cộng đồng dân cư ở tp sài thành – Chợ Lớn, bạn Hoa thường tập trung cư trú xung quanh những cửa hàng tín ngưỡng, hội quán của các bang, hội. Các bang, hội cũng có những lô khu đất là gia sản chung với xây nhà cho người mới nhập cư thuê sinh hoạt tạm.

Về cơ bản, nhà tại của fan Hoa bao gồm hai nhiều loại hình chính là nhà đất với nhà sàn. Mô hình nhà đất xuất hiện thêm tiêu biểu ở quảng ninh đất mỏ và một vài nơi trực thuộc Trung du Bắc Bộ. Công ty hình cái ấn (một vẻ bên ngoài nhà phổ cập ở phía phái mạnh Trung Quốc) ở khu vực này cũng dần bị mai một, một số trong những ngôi nhà sót lại cũng cho biết thêm về bình đồ, kết cấu bộ khung nhà, cách sắp xếp trên mặt bằng sinh hoạt cũng xa dần dần nhà cổ truyền Trung Hoa. Nhiều nhà không hề bộ khung cột mà thay thế sửa chữa vào kia là các cột bằng tường, trình hoặc được xây bởi gạch mộc, nếu còn cột thì chỉ với cột hiên. Người nhà làm cho kèo theo kiểu vì kèo tam giác (hai kèo, một thừa giang, một trụ chống nóc), đầu quá giang gác ngay trên đầu tường. Còn về công ty sàn, theo người sáng tác Nguyễn khắc Tụng thì “đây là loại hình nhà ở không thấy ở trung hoa mà chỉ gồm ở gần như ngôi nhà đất của người Hoa khu vực đồng bởi sông Cửu Long mà lại thôi. Không chỉ là khác về mặt loại hình mà ngay cả vật liệu xây dựng cho tới kết cấu bộ khung nhà, tường vách, mái nhà… phần lớn không còn một yếu đuối tố truyền thống cổ truyền nào ở trong nhà cổ truyền Trung Hoa” (6). Bộ khung nhà làm theo kiểu bởi kèo nhà người việt nam cùng địa phương. Tường vách bằng ván mỏng dính hoặc được che bởi lá dừa nước. Mái lợp lá dừa nước hoặc bởi ngói, móc, tôn… Cách sắp xếp trên khía cạnh bằng cũng giống như như nhà của người Việt.

Do cần thích nghi với điều kiện môi sinh làm việc vùng khu đất Nam Bộ, phần đông yếu tố Việt hóa trong loại hình kiến trúc nhà tại của fan Hoa cũng khá được thể hiện nay khá đậm nét. Thứ hạng hình đơn vị cái ấn buổi tối tăm, bịt bùng cụ thể không còn thích phù hợp với điều khiếu nại môi sinh của nam giới Bộ, buộc phải nhường chỗ cho các kiểu nhà mê say hợp hơn hoàn toàn như là nhà sàn.

Nói chung, vn và nước trung hoa đã bắt đầu diễn trình giao lưu, hội nhập văn hóa truyền thống từ rất sớm, bởi vậy, việc hình thành cộng đồng Hoa ở vn đã mau chóng được định hình. Từ bỏ thân phận là kiều dân, hồ hết lưu dân Trung Hoa đang trở thành thần dân của những triều đại phong kiến nước ta xưa kia cũng như là công dân của nước việt nam về sau này. Từ lúc cuối TK XVII, sau thua thảm của phong trào phản Thanh phục Minh, đều lưu dân bạn Hoa đã tìm về mưu sinh trên xứ Đàng Trong, nơi những chúa Nguyễn đã cai quản. Tín đồ Hoa đã được cộng đồng các dân tộc bản địa ở phái nam Bộ chào đón chân tình cùng vì đại bộ phận người Hoa là những người lao động, là nông dân, thợ thủ công nghèo khổ, cần ly hương đi kiếm đất sống.

Song song với quá trình cộng cư là sự hội nhập văn hóa của fan Hoa vào buôn bản hội nam giới Bộ. Trong quy trình sinh sống với những người Việt, Khơme, Hoa không chỉ nhận mà còn có những đóng góp để gia công nên sự phong phú, đa dạng của văn hóa truyền thống tộc người, góp thêm phần vào sự sinh ra những đặc điểm của vùng văn hóa truyền thống Nam Bộ. Kế bên ra, bên dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong trào lưu cách mạng trong thời hạn 1930 – 1975, đã có không ít bà con bạn Hoa tham gia, bao gồm những đóng góp về sức người, sức của vào việc làm dựng nước với giữ nước Việt Nam.

_______________

1, 3. Viện văn hóa Nghệ thuật Việt Nam, Phân viện văn hóa Nghệ thuật nước ta tại TP.HCM, Đặc khảo văn hóa người Hoa ở Nam Bộ, Nxb Văn hóa Dân tộc, Hà Nội, 2012, tr.64-65, 74-80.

2, 5. Phan An, Góp phần khám phá văn hóa fan Hoa ở Nam Bộ, Nxb Văn hóa Thông tin, TP.HCM, 2006, tr.198-199, 101.

4. Tô Nam, Đất Gia Định xưa, Nxb TP.HCM, 1997, tr.194.

6. Châu Thị Hải, Người Hoa vn và Đông phái mạnh Á: Hình ảnh hôm qua và vị cố gắng hôm nay, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2006, tr.121.